Παύλος Λάσκαρις
BAPOMETPO«...Ο ρυθμός ανανέωσης έφθασε το 8% του στόλου ετησίως από 1% που ήταν, και
ο ρυθμός αύξησης των κυκλοφορούντων δεν πέρασε το 2.3%, τον χαμηλότερο όλων
των εποχών...»
Περίοδος διακοπών και για όλα τα τμήματα της αγοράς του αυτοκινήτου ο μήνας
Αύγουστος. H κίνηση παραμένει πάντοτε σε επίπεδα 50% κάτω από αυτήν του
?92. Εκείνο το «τμήμα» της αγοράς που φαίνεται να πήγε για μόνιμες διακοπές
από το Μάρτιο, είναι αυτό των αποσύρσεων. Το Μάρτιο, ο αριθμός αυτοκινήτων
που εγκατέλειψαν την ενεργό υπηρεσία, ήταν 287 μονάδες. Τον Ιανουάριο του
?93, ο αντίστοιχος αριθμός αποσύρσεων ήταν 27.064 αυτοκίνητα! Αυτοί οι
αριθμοί απεικονίζουν τα χαρακτηριστικά της αγοράς του αυτοκινήτου του ?93,
που υπέστη έντονες μεταβολές από την αρχή του χρόνου. Πολλές μεταβολές
έγιναν και στην απασχόληση στον τομέα αυτό της αγοράς. Εκατοντάδες
μεσάζοντες (και φυσικά φοροδιαφεύγοντες) για την εύρεση και την πώληση
σαράβαλων έχουν μείνει άνεργοι και, το ίδιο ισχύει και για τους
«απασχολούμενους» στο κύκλωμα της «διαδικασίας» της απόσυρσης. Ανεργοι
έμειναν και οι αποκαλούμενοι «αετονύχηδες» των διπλών, τριπλών και
τετραπλών αποσύρσεων, των οποίων την ύπαρξη δεν θέλει να παραδεχθεί ο
αρμόδιος υφυπουργός κ. Γιατράκος.
Το βαρόμετρο θέλει στο σημείο αυτό να χτυπήσει το καμπανάκι του κινδύνου,
σχετικά με την επένδυση που έκανε η πολιτεία τα δύο τελευταία χρόνια για
την ανανέωση του στόλου των αυτοκινήτων που κυκλοφορούν και την
καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Θυμίζουμε λοιπόν μερικούς αριθμούς
για όσους δεν τους θυμούνται:
H Ελλάδα είχε, στις αρχές του ?90, το γηραιότερο στόλο κυκλοφορούντων
αυτοκινήτων της Ευρώπης και ο μέσος όρος ηλικίας του είχε αγγίξει τα 11
χρόνια. O ρυθμός αντικατάστασης, δηλαδή η ανανέωση του στόλου, βάδιζε επί
12 χρόνια με ετήσιους ρυθμούς κάτω από το 1% των αυτοκινήτων σε κυκλοφορία,
πράγμα που σήμαινε ότι υπήρχε ένας κύκλος ζωής (θεωρητικός) 100 ετών για τα
επιβατικά αυτοκίνητα. Τέλος, ο στόλος αυξανόταν κάθε χρόνο με ρυθμούς ρεκόρ
6%-8%. Όλα αυτά προήρχοντο από τις υψηλές τιμές, λόγω φόρων, που δεν
επέτρεπαν την απόσβεση της αξίας ενός αυτοκινήτου, την έλλειψη αποσύρσεων
και το δακτύλιο που εξακολουθεί να κάνει τους Αθηναίους να διατηρούν και
δεύτερο, παλαιό αυτοκίνητο σε κυκλοφορία.
H έντονη αυτή διαστρέβλωση της αγοράς, προκαλούσε συχνά συνθήκες έκτακτων
αναγκών στον τομέα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από βενζινοκινητήρες, η οποία
παρουσίαζε από το ?70 συνεχή αύξηση κάθε χρόνο.
Τα δύο χρόνια της πολιτικής των αποσύρσεων, αντέστρεψαν όλα τα
προαναφερθέντα δεδομένα της δεκαετίας του ?80: O μέσος όρος ηλικίας
μειώθηκε από 11 στα 8.9 χρόνια, ρυθμός ρεκόρ για την Ευρώπη. O ρυθμός
ανανέωσης έφθασε το 8% του στόλου ετησίως από 1% που ήταν, και ο ρυθμός
αύξησης των κυκλοφορούντων δεν πέρασε το 2.3%, τον χαμηλότερο όλων των
εποχών. (σ.σ. αυτό για τους ανόητους που ισχυρίζονται ότι, το μέτρο της
απόσυρσης είχε σαν αποτέλεσμα να... διπλασιασθούν τα κυκλοφορούντα
οχήματα!). Το πρόβλημα της ρύπανσης δεν λύνεται βέβαια σε δυο χρόνια, αλλά
το ?91-?92 ήταν οι πρώτες χρονιές που η ρύπανση στην Αθήνα δεν παρουσίασε
αυξητικές τάσεις, αλλά αντίθετα έδειξε σημαντική πτώση στις εκπομπές CO και
HC.
Το κουδούνι του Βαρομέτρου χτυπάει λοιπόν για να προστατέψει την επένδυση
αυτή της πολιτείας και για να θυμίσει στους αρμοδίους και σε όλους μας, ότι
δεν πρέπει να την φορτώσουμε σε ένα σκουπιδιάρικο και να πάει σε μια από
τις χωματερές. Πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος ώστε, ο ρυθμός ανανέωσης του
στόλου αυτοκινήτων να μην ξαναπάει στα επίπεδα του 1%, όπως δείχνουν τα
στοιχεία του Μαρτίου και του Απριλίου, να μην έχουμε πάλι άνοδο του μέσου
όρου ηλικίας και ο στόλος να μην αυξάνεται με ρυθμούς ρεκόρ. Τι πρέπει να
γίνει;
Ένας τρόπος υπάρχει και στον οποίο θα καταλήξουμε ούτως ή άλλως μέσα στα
επόμενα χρόνια. Κι? αυτός είναι η κατάργηση όλων των κρατικών φορολογικών
επιβαρύνσεων για την αγορά ενός αυτοκινήτου. Έτσι, τα μεγέθη της αγοράς θα
απαλλαγούν από τις κρατικές διαστρεβλώσεις και θα ρυθμίζονται από τις
ανάγκες και από τις γενικές οικονομικές συνθήκες της κάθε εποχής. Δεν θα
έχουμε τη μια χρονιά άνοδο της αγοράς κατά 50% και την άλλη αντίστοιχη
πτώση. Σαν παράδειγμα, αναφέρουμε το σύνολο της ευρωπαϊκής αγοράς, που
παρουσιάζει φέτος την μεγαλύτερη κρίση των τελευταίων 20 ετών και δείχνει
πτώση 17% το πρώτο εξάμηνο. H δικιά μας αγορά βαδίζει με πτώση 50% λόγω της
κατάργησης ενός κυβερνητικού μέτρου το οποίο προκάλεσε μεταχρονισμό της
ζήτησης.
Με την κατάργηση των φορολογικών επιβαρύνσεων, η πολιτεία θα πρέπει πλέον
να παρακολουθεί δύο βασικά στοιχεία: το μέγεθος της αγοράς και το ρυθμό
αντικατάστασης, δηλαδή τη σχέση μεταξύ εισόδων και αποσύρσεων. Σε μια αγορά
σαν αυτή της Ελλάδας, μια υγιής σχέση εισόδων/αποσύρσεων θα ήταν από 100:50
και άνω με μικρές ετήσιες παραλλαγές. Με την κατάργηση των φορολογικών
επιβαρύνσεων δεν θα χρειάζονται πλέον ειδικά κίνητρα για την απόσυρση
παλαιών, δεδομένου ότι το κίνητρο θα προέρχεται από την ίδια τη χρήση του
σαράβαλου που θα καταντά ασύμφορη σε σχέση με αυτήν ενός μοντέρνου και
«καθαρού» αυτοκινήτου. Το μόνο που θα μπορεί να κάνει η πολιτεία, είναι
ορισμένες διορθωτικές κινήσεις με κίνητρα και αντικίνητρα στη χρήση των
παλαιών, ρυπογόνων αυτοκινήτων, ανάλογα με το ρυθμό αντικατάστασής τους,
πράγμα που πρέπει να παρακολουθείται στενά. Το Βαρόμετρο, που παρακολουθεί
τις σχέσεις αυτές μήνα με μήνα, γνωρίζει πώς στο ΥΠΕΧΩΔΕ δεν υπάρχει καμία
παρακολούθηση, αλλά και περιέργως ελάχιστο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις
αυτές. (Ασχολούνται βέβαια με τα προεδρικά διατάγματα που έχουν γίνει σαν
μπαλάκι πινγκ-πονγκ μεταξύ Κατσιγιάννη και Συμβουλίου Επικρατείας.)
H Ελλάδα καταδικάστηκε άλλη μια φορά στο Κοινοτικό δικαστήριο, αυτή τη φορά
για το θέμα του λήζινγκ (leasing) στα αυτοκίνητα, επειδή στην χώρα μας το
λήζινγκ σε ιδιώτη απαγορεύεται. Πρώτοι απ? όλους οι 4TPOXOI αναφέρθηκαν στο
θέμα πριν ένα χρόνο για να δείξουν στους αναγνώστες τους ότι, για μεγάλα
αυτοκίνητα, που ακόμα φορολογούνται με ποσοστό 100% στην Ελλάδα, η αγορά
από την Ευρώπη με το σύστημα λήζινγκ κοστίζει τα μισά περίπου χρήματα απ?
ότι θα κόστιζε στην Ελλάδα. Τώρα λοιπόν που η Ευρώπη μας καταδίκασε, τι θα
γίνει που θα μπορεί ο οποιοσδήποτε Έλληνας να «νοικιάζει» ένα αυτοκίνητο
στο εξωτερικό, να μην επιβαρύνεται με ελληνικούς φόρους, να μην έχει
τεκμήρια και να περνάει τα έξοδα αυτά του λήζινγκ στην επιχείρησή του ώστε
να χρεώνεται η εφορία με μέρος της δαπάνης. Αλλο ένα καρφί στο φέρετρο των
κρατικών φορολογικών επιβαρύνσεων.
Μια αντιπροσωπεία αυτοκινήτων στην Ελλάδα έβαλε όλα τα νούμερά της στο
χαρτί και αποφάσισε να προηγηθεί της πολιτείας, ίσως όχι στην κατάργηση των
φορολογικών επιβαρύνσεων, αλλά τουλάχιστον στη μείωσή τους. Θυσίασε λοιπόν
(ως πολυεθνική) τα οικονομικά της οφέλη και έκανε μια από τις εντονότερες
διαφημιστικές καμπάνιες που έχουν γίνει ποτέ στην Ελλάδα, λέγοντας ότι «τη
μείωση των φόρων που θα κάνει η πολιτεία, (κάποτε) εμείς την κάνουμε από
τώρα». Αυτή η πολιτική είχε ως αποτέλεσμα η εταιρία να ανεβάσει το ποσοστό
της στην αγορά και να έχει σχεδόν σίγουρα την πρώτη θέση για το ?94. Το
Βαρόμετρο δεν θα σχολιάσει το πόσο είναι θεμιτή ή όχι η καμπάνια αυτή. Το
βέβαιο είναι ότι είχε ανταπόκριση. Το σχόλιο επί του δεδομένου είναι ότι
μόνο μια πολυεθνική εταιρία ή το υποκατάστημα ενός κατασκευαστή κάποιας
μάρκας μπορεί να κάνει μια τέτοια επιχειρηματική οικονομική πολιτική.
Ξέρετε τι μήνυμα στέλνει λοιπόν στα διάφορα εργοστάσια του κόσμου αυτή η
καμπάνια; «Πάρτε εσείς οι ίδιοι στα χέρια σας τις αντιπροσωπείες για τον
ελληνικό χώρο, γιατί μόνο έτσι μπορεί ο ανταγωνισμός να είναι πάλι σε
θεμιτά επίπεδα». Για την ελληνική πολιτεία το μήνυμα είναι: Καταργήστε τις
φορολογικές επιβαρύνσεις, διότι με αυτές θα προκαλέσετε την κατάργηση των
ελληνικών επιχειρήσεων αντιπροσώπευσης και την αντικατάστασή τους με
απρόσωπα υποκαταστήματα των εργοστασίων._Π.Λ.
ΥΓ.: Παρότι ο κ. Γιατράκος πρέπει να έλαβε γνώση των σχολίων του Βαρόμετρου
στα δύο προηγούμενα τεύχη των 4T για την επανεφαρμογή των αποσύρσεων για
όσους έχουν τα σχετικά χαρτιά και «δεν πρόλαβαν», δεν το έβαλε κάτω.
Αποφάσισε να βοηθήσει αυτούς τους κακόκοιρους Έλληνες που «περίμεναν μήνες
να φθάσει το αυτοκίνητο που είχαν παραγγείλει, αλλά δεν πρόλαβαν την 31
Μαρτίου». Βέβαια το γιατί δεν «πρόλαβαν» δεν το εξετάζει ο κ. υφυπουργός
γιατί ξέρει πολύ καλά ότι δεν υπάρχει ικανοποιητική εξήγηση. Αλλους στόχους
προσπαθεί να καλύψει ο κ. Γιατράκος, καθαρά ψηφοθηρικούς ικανοποιώντας έτσι
μερικούς εμπόρους σαράβαλων, που όπως αναφέρεται πιο πάνω, έχουν μείνει...
άνεργοι. Αυτοί οι ωραίοι κύριοι, να δούμε τώρα σε τι τιμές θα
«εμπορεύονται» τις από το παράθυρο αποσύρσεις που τους προσέφερε ο κ.
Γιατράκος. Τέλος ο κύριος υφυπουργός περίμενε να πάει για διακοπές, ο
διαφωνών με την ιδέα αυτή κ. Μάνος για να βγάλει το «λαυράκι» του, που
ανακοινώθηκε στις 17 Αυγούστου. Αυτά σαν ένα από τα χιλιάδες παραδείγματα
της ποιότητας των ανθρώπων που διοικούν αυτό τον τόπο τα τελευταία 15
χρόνια. Δίκαια λοιπόν το 35% των Ελλήνων ψηφοφόρων είναι δυσαρεστημένοι, το
πολιτικό σύστημα τους προκαλεί αηδία και οι σφυγομετρήσεις τους εμφανίζουν
σαν αναποφάσιστους. Το ?94 πάλι αρνητικά θα ψηφίσουν οι περισσότεροι
Έλληνες ή, με άλλα λόγια, τον μονόφθαλμο μεταξύ των τυφλών._Π.Λ.